Bursa‘nın İnegöl ilçesine bağlı 800 nüfuslu kırsal Dipsizgöl Mahallesi’nde yılda 1 gün tekrarlanan geleneğe nazaran, bayanlar gün boyunca dışarıda ve kahvehanede oturup, oyun oynayıp sohbet ederken, eşleri konut işi ve paklık yapıp, konutlarının önünü de süpürüyor. TÜBİTAK’ın ilgisini çeken bu gelenek bölge finallerinde değerlendirmeye girecek.
GELENEK, TÜBİTAK’IN RADARINA GİRDİ
Geçmişte de uygulanan lakin vakitle unutulan gelenek, 4 yıldır yine yapılmaya başlandı. Yılın bir günü rol, yer değişimi ile bayanlar köy kahvesinde ve köy meydanında gönüllerince vakit geçirirken, erkeklere sokağa çıkma yasağı uygulanıyor.
Bu gelenek, mahalle sakinlerinden Halil İnalcık Toplumsal Bilimler Lisesi 11’inci sınıf öğrencisi Sıla Yavuz tarafından hazırlanan, ‘Kıraathane: Dipsizgöl’de Yılda Bir Gün Rol Yer Değişimi’ projesi ile TÜBİTAK’a da sunuldu.
İlginç gelenek önümüzdeki hafta Eskişehir’de bölge finallerinde değerlendirmeye girecek. Finali geçmesi durumunda ise Türkiye derecesi almak için Ankara’ya gidecek. Bayanların kahvehaneye gidip okey oynadığı, erkeklerin ise meskenlerinde oturarak iş yaptığı gelenek ile rol yer değişimi sağlanıyor.
Bir kültürel miras olmasına karşın orta verildiği ve şimdi 4 yıldır tekrar düzenlendiği için TÜBİTAK tarafından “Değerler Eğitimi” çerçevesinde ele alınan uygulamada, köyde bayanlar ve erkeklerin aktiflikten şad oldukları görüldü. Aktiflikte ayrıyeten annelere jandarma tarafından bilgilendirmeler de yapılıyor. Bayanların bilhassa çocukları için bilgilenmesi ismine eğitimler düzenleniyor
LİSE ÖĞRENCİSİ SILA, GELENECEĞİ TEKRAR CANLANDIRDI
Projeyi hazırlayan Halil İnalcık Toplumsal Bilimler Lisesi öğrencisi Sıla Yavuz, projeye ait bilgiler verdi. Yavuz, “Danışman öğretmenimin yönlendirmesiyle bu projeye katıldım. Anneannem bu köyde olduğu için bu geleneği biliyordum. Sonra daha ayrıntılı araştırdığımda aslında bu geleneğin bayanları ne kadar keyifli ettiğini, aidiyet hislerinin arttığını ve birebir vakitte karı-koca bağlarında eşitliği görmenin avantaj sağladığını fark ettik. Bu gelenek eski vakitlerde yapılan, sonra unutulan ve son 4 yıldır yine yapılmaya başlanan bir gelenek” dedi.
“KÖY KAHVESİNİ BAYANLARA TAHSİS EDİYORUZ”
Köy muhtarı Levent Aslan da “Biz bu projeyi 4 yıl evvel başlattık. Hem de birebir vakitte bayanları bilinçlendirmek istedik. Her yıl bu geleneği hayata geçirirken farklı eğitimler de yapıyoruz. Uzmanlar gelip çocukları uyuşturucudan muhafaza üzere çeşitli mevzularda eğitimler veriyor. Köyümüzün kahvesini bayanlara tahsis ediyoruz. Erkekler de meskende kalıyor, dışarı çıkmıyorlar” halinde konuştu.
Dipsizgöl Mahallesi bayanları da geleneği sürdürmekten keyifli olduklarını söz ederek, “Dipsizgöl bayanları olarak bugünü kendimize ayırdık. Erkeklere sokağa çıkma yasağı var. Meydan bize kaldı” dedi.
